12 Şubat 2020 Çarşamba

Laffer Eğrisi

Amerikalı ekonomist Arthur Laffer tarafından geliştirilen bu teori vergi hasılatı ile vergi oranları arasındaki ilişkiyi açıklar.
Şöyle ki, vergi oranları sıfır olduğunda vergi alınmayacak, kişi ve kurumların elde ettikleri kazançlar olduğu gibi ceplerinde kalacak. Vergi oranları artmaya başlarsa R1 vergi oranında T1 kadar vergi geliri sağlanacak. Vergi oranlarının artmaya devam etmesi durumunda vergi gelirlerinin de arttığını görebiliyoruz. Bunun sebebi gelir etkisi olarak tanımlanan refahını korumak isteyen bireyin daha çok çalışmayı tercih etmesidir. Üretkenlik ve emek arzı artar. Daha çok düşük gelirli gruplar arasında görülür.

R2 vergi oranında vergi gelirleri maksimum(T2) düzeydedir. Bu aran optimal vergi oranı olarak ifade edilir. Bu aşamadan sonra vergi oranlarını daha fazla artırmak(R3) vergi gelirlerinde azalmaya yol açar(T1). Bunun sebebi de ikame etkisi olarak tanımlanıyor. Bireyin vergiye tepki olarak daha az çalışması, çalışmaması veya dinlenmeyi tercih etmesidir. Üretkenlik ve emek arzı azalır. Yüksek gelir gruplarında görülür.

Vergi oranı %100 olduğunda ise kişiler kazancının tamamını vergi olarak verecek, böyle bir durumda çalışmayı ,üretmeyi bırakacak sonuç olarak vergi hiç doğmayacak.

Laffer 1974'te Ford ve Nixon yetkilileri ile yaptığı bir toplantıda kağıt peçeteye çizerek açıklaması popülerliğini artırmıştır. O zaman herkes vergi oranlarındaki artışın vergi gelirlerini artıracağına inanıyormuş. Arthur Laffer bu teoriyi kendisinin icat etmediğini ifade ediyor. Çünkü teorinin altyapısı İbni Haldun'un Mukaddime eserinde yaptığı analizdir. Bundan dolayı İbni Haldun Eğrisi de denir.


KAYNAK: https://en.wikipedia.org/wiki/Arthur_Laffer , http://www.mahfiegilmez.com/2016/09/arz-yonlu-ekonomi-ve-laffer-egrisi.html , https://www.investopedia.com/terms/l/laffercurve.asp

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder